İnfial babı konusu ve örnek fiil çekimlerini anlatacağız. Arapça’da fiiller genelde üç harfli olarak gelir. Bu fiillere eklemeler yapılarak yeni anlamlar veya yapılar türetilir. İnfial babı da üç harfli (sülasi) mazi fiilin başına اِنْ (in) getirilir bütün harfler üstün harekeli yapılır. İnfial babı denilmesinin sebebi Arapça’da fiilleri anlatırken kullanılan فَعَلَ (feale) kelimesinden kaynaklanır. Biz bu kelimenin ilk başına in ekleyince bunun mastarı infial kalıbında olduğu için bu isim verilmiştir. Fiilimiz infial babında olunca aşağıdaki değişiklikler olabilir.
- Bu babda gelen kelimeler mutavaat (dönüşlülük) içindir. Mutavaat; öznenin nesne gibi etkilenmesi demektir. Mesela Ali eti kesti cümlesinde et nesne konumundadır ve kesilmiştir. Bu baba nakledersek et kesildi şeklinde kurarız cümleyi ve et özne konumunda olur. Yani normalde özne işi yapan olurken bu babta işten etkilenen olur.
- Bu babta meçhul (edilgen) kalıbı yoktur. Zaten fiiller edilgen gibi gelmiştir. Meçhul fiilde söyleyenin zihninde işin nasıl ve kim tarafından yapıldığı vardır fakat bu babta mühim olan yapılan iştir diğerleri dikkate alınmaz.
- İsmi mefulü de bulunmaz.
Şimdi infial babında gelen fiillerin mazi, muzari, emir çekimlerine örnekler vereceğiz.
İNFİAL BABI MAZİ ÇEKİM ÖRNEKLERİ
قَلَبَ (döndürdü) fiilini infial babına çevireceğiz. İlk başına in ekledik اِنْقَلَبَ (dönüştü) oldu.
| Cemi | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | |
| اِنْقَلَبُوا | اِنْقَلَبَا | اِنْقَلَبَ | Müzekker gaib |
| اِنْقَلَبْنَ | اِنْقَلَبَتَا | اِنْقَلَبَتْ | Müennes gaib |
| اِنْقَلَبْتُمْ | اِنْقَلَبْتُمَا | اِنْقَلَبْتَ | Müzekker muhatap |
| اِنْقَلَبْتُنَّ | اِنْقَلَبْتُما | اِنْقَلَبْتِ | Müennes muhatap |
| اِنْقَلَبْنَا | اِنْقَلَبْتُ | Mütekkellim (ben, biz) |
كَشَفَ (keşfetti) fiilini infial babına çevireceğiz. Başına in ekledik اِنْكَشَفَ (keşfedildi) oldu.
| Cemi | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | |
| اِنْكَشَفُوا | اِنْكَشَفَا | اِنْكَشَفَ | Müzekker gaib |
| اِنْكَشَفْنَ | اِنْكَشَفَتَا | اِنْكَشَفَتْ | Müennes gaib |
| اِنْكَشَفْتُمْ | اِنْكَشَفْتُما | اِنْكَشَفْتَ | Müzekker muhatap |
| اِنْكَشَفْتُنَّ | اِنْكَشَفْتُما | اِنْكَشَفْتِ | Müennes muhatap |
| اِنْكَشَفْنا | اِنْكَشَفْتُ | Mütekkellim (ben, biz) |
قَطَعَ (kesti) fiilini infial babına çevireceğiz. Başına in ekledik اِنْقَطَعَ (kesildi) oldu.
| Cemi | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | |
| اِنْقَطَعُوا | اِنْقَطَعَا | اِنْقَطَعَ | Müzekker gaib |
| اِنْقَطَعْنَ | اِنْقَطَعَتَا | اِنْقَطَعَتْ | Müennes gaib |
| اِنْقَطَعْتُمْ | اِنْقَطَعْتُما | اِنْقَطَعْتَ | Müzekker muhatap |
| اِنْقَطَعْتُنَّ | اِنْقَطَعْتُما | اِنْقَطَعْتِ | Müennes muhatap |
| اِنْقَطَعْنَا | اِنْقَطَعْتُ | Mütekkellim (ben, biz) |
İNFİAL BABI MUZARİ ÇEKİM ÖRNEKLERİ
İnfial babı muzari çekimlerinde başına eklediğimiz muzaraat harfleri (ا,ت,ي,ن) harfleri hep üstün olur. Fiilimizin ortadaki harfi ise esreli olur. Şimdi örneklere bakalım.
قَلَبَ (döndürdü) fiilini infial babına çevireceğiz. İlk başına in ekledik اِنْقَلَبَ (dönüştü) oldu. Muzari hali يَنْقَلِبُ (dönüşüyor) şeklinde ye harfi üstün ve ortadaki harf esreli olarak gelir. Burada ortadaki harf lam harfi olduğu için onu esreledik.
| Cemi | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | |
| يَنْقَلِبُونَ | يَنْقَلِبَانِ | يَنْقَلِبُ | Müzekker gaib |
| يَنْقَلِبْنَ | تَنْقَلِبَانِ | تَنْقَلِبُ | Müennes gaib |
| تَنْقَلِبُون | تَنْقَلِبَانِ | تَنْقَلِبُ | Müzekker muhatap |
| تَنْقَلِبْنَ | تَنْقَلِبَانِ | تَنْقَلِبِينَ | Müennes muhatap |
| نَنْقَلِبُ | اَنْقَلِبُ | Mütekkellim (ben, biz) |
كَشَفَ (keşfetti) fiilini infial babına çevireceğiz. Başına in ekledik اِنْكَشَفَ (keşfedildi) oldu. Muzari hali يَنْكَشِفُ (keşfediliyor) şeklinde ye harfi üstün ve ortadaki harf esreli olarak gelir. Burada ortadaki harf şın harfi olduğu için onu esreledik.
| Cemi | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | |
| يَنْكَشِفُون | يَنْكَشِفَانِ | يَنْكَشِفُ | Müzekker gaib |
| يَنْكَشِفْنَ | تَنْكَشِفَانِ | تَنْكَشِفُ | Müennes gaib |
| تَنْكَشِفُون | تَنْكَشِفَانِ | تَنْكَشِفُ | Müzekker muhatap |
| تَنْكَشِفْنَ | تَنْكَشِفَانِ | تَنْكَشِفِينَ | Müennes muhatap |
| نَنْكَشِفُ | اَنْكَشِفُ | Mütekkellim (ben, biz) |
قَطَعَ (kesti) fiilini infial babına çevireceğiz. Başına in ekledik اِنْقَطَعَ (kesildi) oldu. Muzari hali يَنْقَطِعُ (kesiliyor) şeklinde ye harfi üstün ve ortadaki harf esreli olarak gelir. Burada ortadaki harf tı harfi olduğu için onu esreledik.
| Cemi | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | |
| يَنْقَطِعُون | يَنْقَطِعَانِ | يَنْقَطِعُ | Müzekker gaib |
| يَنْقَطِعْنَ | تَنْقَطِعَانِ | تَنْقَطِعُ | Müennes gaib |
| تَنْقَطِعُون | تَنْقَطِعَانِ | تَنْقَطِعُ | Müzekker muhatap |
| تَنْقَطِعْنَ | تَنْقَطِعَانِ | تَنْقَطِعِينَ | Müennes muhatap |
| نَنْقَطِعُ | اَنْقَطِعُ | Mütekkellim (ben, biz) |
İNFİAL BABI EMİR ÖRNEKLERİ
Bu bab için emri hazır yaparken sülasi fiilerde emir yapar gibi yapıyoruz yani fiili muzarinin muhatap kalıbından (sığasından) yapıyoruz. Sonunu meczum bir şekilde harekeleyeceğiz.
İlk baştan anlatıyorum ki tamamen yerleşsin eğer anladıysanız son iki satırı okumanız yeterlidir.
قَلَبَ (döndürdü) fiilini infial babına çevireceğiz. İlk başına in ekledik اِنْقَلَبَ (dönüştü) oldu. Muzari hali يَنْقَلِبُ (dönüşüyor) şeklinde ye harfi üstün ve ortadaki harf esreli olarak gelir. Burada ortadaki harf lam harfi olduğu için onu esreledik. Emir haline getirmek istediğimizde muhatap kalıbı (sığası) olan تَنْقَلِبُ kalıbını kullanacağız. Başındaki te harfini kaldıracağız ve yerine esreli elif koyacağız. Son harfi cezmleyeceğiz. اِنْقَلِبْ olacak. Dönüş manasına gelir.
| Cemi | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | |
| اِنْقَلِبُوا | اِنْقَلِبا | اِنْقَلِبْ | Müzekker muhatap |
| اِنْقَلِبْنَ | اِنْقَلِبا | اِنْقَلِبِي | Müennes muhatap |
كَشَفَ (keşfetti) fiilini infial babına çevireceğiz. Başına in ekledik اِنْكَشَفَ (keşfedildi) oldu. Muzari hali يَنْكَشِفُ (keşfediliyor) şeklinde ye harfi üstün ve ortadaki harf esreli olarak gelir. Burada ortadaki harf şın harfi olduğu için onu esreledik. Emir haline getirmek istediğimizde muhatap kalıbı (sığası) olan تَنْكَشِفُ kalıbını kullanacağız. Başındaki te harfini kaldıracağız ve yerine esreli elif koyacağız. Son kısmı meczum (cezmli) olacak اِنْكَشِفْ olacak. Keşfedil, ortaya çık manasına gelir.
| Cemi | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | |
| اِنْكَشِفُوا | اِنْكَشِفَا | اِنْكَشِفْ | Müzekker muhatap |
| اِنْكَشِفْنَ | اِنْكَشِفَا | اِنْكَشِفِي | Müennes muhatap |
قَطَعَ (kesti) fiilini infial babına çevireceğiz. Başına in ekledik اِنْقَطَعَ (kesildi) oldu. Muzari hali يَنْقَطِعُ (kesiliyor) şeklinde ye harfi üstün ve ortadaki harf esreli olarak gelir. Burada ortadaki harf tı harfi olduğu için onu esreledik. Emir haline getirmek istediğimizde muhatap kalıbı (sığası) olan تَنْقَطِعُ kalıbını kullanacağız. Başındaki te harfini kaldıracağız ve yerine esreli elif getireceğiz. Son kısmı meczum (cezmli) olacak. اِنْقَطِعْ olacak. Kesil manasına gelir.
| Cemi | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | |
| اِنْقَطِعُوا | اِنْقَطِعَا | اِنْقَطِعْ | Müzekker muhatap |
| اِنْقَطِعْنَ | اِنْقَطِعَا | اِنْقَطِعِي | Müennes muhatap |
İNFİAL BABI MASTAR ÖRNEKLERİ
Sülasi fiilleri bu babın mastarından gelmesi için şunları yapmalıyız.
- Fiilimizin başına in ekini getireceğiz.
- Sülasi fiilin ilk harfini esreleyeceğiz.
- İkinci harfini elifle uzatacağız.
Mesela قَلَبَ (öldürdü) fiilini infial babına çevireceğiz. Fiilimizin başına in ekini getireceğiz.اِنْقَلَبَ oldu. Sülasi fiilin ilk harfini esreledik اِنْقِلَبَ oldu. İkinci harfini de elifle uzattık اِنْقِلاب oldu.
| SÜLASİ MAZİ | ANLAMI | TEFİL MASTAR | ANLAMI |
| شَقَّ | Yardı | اِنْشَقَّ | Yarıldı |
| صَرَفَ | Ayırdı | اِنْصَرَفَ | Ayrıldı |
| كَسَرَ | Kırdı | اِنْكَسَرَ | Kırıldı |
İfal babını öğrenmek için tıklayınız.
Tefil babını öğrenmek için tıklayınız.
Mufaale babını öğrenmek için tıklayınız.
İnstagram hesabımızı takip ederek her gün farklı bilgiler öğrenebilirsiniz. Takip için tıklayınız.
