Arapça Zamirler
Arapça zamirler, ismin yerini tutan kelimelerdir. Arapça dilinde zamirler, kullanım biçimlerine göre iki ana kategoriye ayrılır: munfasıl zamirler ve muttasıl zamirler. Bu makalede munfasıl zamirler ve onların detaylarına odaklanacağız. Muttasıl zamirler ise bir sonraki derste ele alınacaktır.
Arapça Munfasıl Zamirler
Arapçada ismin yerine kullanılan zamirlere munfasıl zamirler diyoruz. Bu zamirler bazen özne bazen de nesne yerine kullanılır. Mantık bizim dilimizdeki le aynıdır. Yani ben, sen, o, onlar kelimesini neyin yerine kullanıyorsak Arapça zamirler ben, sen, o bunları da aynı şekilde kullanacağız. Arapçada ekstra olarak kadınlar için ayrı zamirler ve ikiller için ayrı zamirler vardır. Dil öğreniminde zamirleri öğrenmek en başta gelen konulardan birisidir. Bu zamirler kendi içinde ikiye ayrılır: merfu munfasıl zamirler ve mansub munfasıl zamirler. Şimdi bu iki tür zamiri detaylı bir şekilde inceleyelim.
Merfu Munfasıl Zamirler
Merfu munfasıl zamirler, ref olmayı gerektiren durumlarda kullanılan ve ayrı yazılan zamirlerdir. Ref durumu, Arapça gramerinde özne veya mübteda gibi konumlarda zamirin kullanılması gerektiğini ifade eder. Türkçede bu tür zamirler, “ben, sen, o, biz, siz, onlar” gibi yalın haldeki kişi zamirlerine karşılık gelir.
Merfu munfasıl zamirler, cümle içinde özne olarak kullanıldığında sıklıkla karşımıza çıkar. Bu zamirler, isim cümlesinde mübteda olarak görev yapar. Örneğin, “أنا” (ben) zamiri, “Ben öğrenciyim” cümlesindeki “ben” zamiri gibi mübteda görevinde bulunur. Merfu munfasıl zamirleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Cemi (çoğul) | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | Cins. |
هُمْ (onlar) | هُمَا (o ikisi) | هُوَ (o) | E |
هُنَّ (onlar) | هُمَا (o ikisi) | هِيَ (o) | K |
اَنْتُمْ (sizler) | اَنْتُمَا(ikiniz) | اَنْتَ (sen) | E |
اَنْتُنَّ (sizler) | اَنْتُمَا(ikiniz) | اَنْتِ (sen) | K |
نَحْنُ (biz) | اَنا (ben) | E-K |
Arapça Munfasıl Zamirler İle İlgili Örnekler
Arapçası | أنا طالب |
Türkçesi | Ben bir öğrenciyim. |
Okunuşu | Ana tālib |
Arapçası | أنتَ مهندس |
Türkçesi | Sen bir mühendissin. |
Okunuşu | Anta muhandis |
Arapçası | أنتِ طبيبة |
Türkçesi | Sen bir doktorsun. |
Okunuşu | Anti tabiba |
Arapçası | هو شُرْطِيٌ |
Türkçesi | O bir polistir. |
Okunuşu | Huwa şurtıyyun |
Arapçası | نحن طلاب |
Türkçesi | Biz öğrencileriz. |
Okunuşu | Nahnu ṭullāb |
Arapçası | أنتم مهندسون |
Türkçesi | Siz mühendissiniz. |
Okunuşu | Antum muhandisūn |
Arapçası | أنتن مُعَلِّمات |
Türkçesi | Siz kız öğretmenlersiniz. |
Okunuşu | Antunna muallimat |
Arapçası | هما طَبِيبان |
Türkçesi | O ikisi doktordur |
Okunuşu | Huma tabiban |
Arapçası | هُمْ مُوَظَّفُون |
Türkçesi | Onlar memurlar |
Okunuşu | Hum muvazzafun |
Arapçası | هُنَّ سائِقَات |
Türkçesi | Onlar kadın şoförler |
Okunuşu | Hunne saigaat |
Bu zamirler, cümledeki yerlerine göre değişiklik göstermez ve sabit kalır. Bu tür kelimelere “mebni” denir. Mebni kelimeler, cümlede hangi pozisyonda olursa olsun, aynı formda kalır. Yani bir kelime, ister özne, ister nesne, isterse tamlayan olsun, mebni olduğu için formu değişmez. Merfu zamirler, Arapça öğrenenler için temel bir konu olup, dilin yapı taşlarından birini oluşturur. Bu zamirlerin doğru kullanımı, dilin anlaşılabilirliğini artırır ve cümlelerin doğru bir şekilde yapılandırılmasını sağlar.
Mansub Munfasıl Zamirler
Mansub munfasıl zamirler, belirli durumlarda nesne veya dolaylı tümleç olarak kullanılan zamirlerdir. Bu zamirler, cümlede mef’ul konumunda bulunur ve genellikle bir fiilin nesnesi olarak işlev görürler. Mansub munfasıl zamirler de diğer zamirler gibi bağımsız olarak yazılır ve başka bir kelimeye bitişmezler. Mansub munfasıl zamirleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Cemi (çoğul) | Tesniye (ikil) | Müfred (tekil) | Cins. |
إِيَّاهُمْ | إِيَّاهُمَا | إِيَّاهُ | E |
Onlara, onları | O ikisine, o ikisini | Ona, onu | |
إِيَّاهُنَّ | إِيَّاهُمَا | إِيَّاهَا | K |
Onlara, onları | O ikisine, o ikisini | Ona, onu | |
إِيَّاكُمْ | إِيَّاكُمَا | إِيَّاكَ | E |
Size, sizi | Siz ikinize, siz ikinizi | Sana, seni | |
إِيَّاكُنَّ | إِيَّاكُمَا | إِيَّاكِ | K |
Size, sizi | Siz ikinize, siz ikinizi | Sana, seni | |
إِيَّانَا | إِيَّاىَ | E-K | |
İkimize, biz ikimizi | Bana, beni |
Mansub munfasıl zamirler, cümlede nesne olarak kullanıldığında, fiilin etkilediği kişiyi veya şeyi belirtir. Örneğin, “أنا أحب إياك” (Ana uhibbu iyyaka) cümlesinde “iyyaka” zamiri, “seni” anlamında kullanılmıştır ve fiilin nesnesi konumundadır.
Bu zamirler de mebni olup, cümledeki yerlerine göre değişiklik göstermez. Mebni kelimeler, dilin kurallarına uygun olarak sabit bir formda kalır ve cümlenin anlamını bozmadan kullanılır.
Mansub Munfasıl Zamirler Örnek Cümleler
Türkçesi | Arapçası |
Onu gördüm. | رَأَيْتُ إِيَّاهُ |
O kızı buldum. | وَجَدْتُ إِيَّاهَا |
Seni bildim. | عَلِمْتُ إِيَّاكَ |
Sana vurdum. | ضَرَبْتُ إِيَّاكِ |
Arapça Zamirlerin Kullanımına Ekstra Örnek Cümleler:
- هُوَ (huwa) kullanımı:
- ذَهَبَ الطَّالِبُ إِلَى المَدْرَسَةِ، هُوَ أَحْبَبَ الدُّرُوس. (Dhahaba al-talibu ila al-madrasati, huwa ahabba al-duruus.) – “Öğrenci okula gitti, o dersleri seviyor.”
- هِيَ (hiya) kullanımı:
- سارَتِ الفَتاةُ بِبَطْء، هِيَ تَفْكِرُ بِعُنايةٍ. (Saarat al-fatatu bi-bat’, hiya tafkiru bi-‘unaayatin.) – “Kız yavaşça yürüdü, o dikkatle düşünüyor.”
- أَنَا (ana) kullanımı:
- أَنَا أُحِبُّ السَّفَرَ وَاكْتِشَافُ العَالَمِ. (Ana uhibbu al-safara wa-iktishaafu al-‘aalam.) – “Ben seyahati ve dünyayı keşfetmeyi severim.”
- أَنْتَ (anta) kullanımı:
- هَل أَنْتَ مُسْتَعِدٌّ لِلامْتِحَانِ؟ (Hal anta musta’iddun lil-imit’ani?) – “Sınav için hazır mısın?”
- نَحْنُ (nahnu) kullanımı:
- نَحْنُ نَعْمَلُ مَعًا عَلَى مَشْروعِنَا. (Nahnu na’malu ma’an ‘ala mashroo’ina.) – “Biz projemiz üzerinde birlikte çalışıyoruz.”
- أَنْتُمْ (antum) kullanımı:
- أَنْتُمْ تَزُورُونَ المَعْرِضَ يَوْمَ السَّبْتِ؟ (Antum tazooroona al-ma’ridha yawma al-sabti?) – “Cumartesi günü sergiyi ziyaret ediyor musunuz?”
- هُمْ (hum) kullanımı:
- هُمْ يَلْعَبُونَ كُرَةَ القَدَمِ في الحَدِيقَةِ. (Hum yal’aboona kurat al-qadami fi al-hadiqati.) – “Onlar bahçede futbol oynuyorlar.”
- هُنَّ (hunna) kullanımı:
- هُنَّ يَقْرَؤْنَ الكِتَبَ في المَكْتَبَةِ. (Hunna yaqra’una al-kitaba fi al-maktabati.) – “Onlar kütüphanede kitap okuyorlar.”
Sonuç
Arapça zamirler, dilin temel yapı taşlarından biridir ve doğru kullanımları, dilin anlaşılabilirliğini artırır. Munfasıl zamirler, bağımsız olarak yazılan ve kullanılan zamirler olup, merfu ve mansub olmak üzere ikiye ayrılırlar. Merfu munfasıl zamirler, cümlede özne olarak kullanılırken, mansub munfasıl zamirler nesne olarak kullanılır. Bu zamirlerin doğru bir şekilde öğrenilmesi ve kullanılması, Arapça dil becerilerinin gelişiminde önemli bir rol oynar.
Zamirleri ezberledikten sonra aşağıda bulunan testle kendinizi test ediniz. Bu zamirleri öğrendikten sonra “Muttasıl Zamirleri” öğrenebilirsiniz.
İnstagram hesabımızı takip ederek her gün farklı bilgiler öğrenebilirsiniz. Takip için tıklayınız.
Munfasıl zamirler konusunu Arapça olarak araştırmak için tıklayınız.
Marife nekra nedir?
Oyunlar konuyu pekiştimede çok işe yarıyor hocam, teşekkürler ☺️
Rica ederim 😀