Arapça işaret isimleri veya ismi işaretler; bir şeyi işaret etmek istediğimizde kullandığımız kelimelere denir. Türkçede işaret zamirleri olarak da geçen bu kelimeler “bu, bunlar, şu, şunlar” olarak kullandığımız kelimelerdir. Arapçada ise bunları öncelikli olarak müzekker ve müenneslere göre ayırıyoruz. Sonra da tekil, ikil ve çoğullarda kullanılan olarak kısımlara ayırıyoruz. Öncelikli olarak müzekker ve müennes nedir onları öğrenelim.
Müzekker: Eril varlıklar ve sonunda kapalı te ((ة olmayan kelimeler olarak basitçe söyleriz.
Müennes: Dişil varlıklar ve sonunda kapalı te ((ة olan kelimelere deriz. Daha ayrıntılı bilgi için buradan bakabilirsiniz.
ARAPÇA İŞARET İSİMLERİNİN KISIMLARI
YAKINI İŞARET EDEN İSMİ İŞARETLER
Arapça işaret isimleri yakını ve uzağı gösteren olarak ikiye ayrılır. Öncelikle yakını gösteren Arapça işaret isimlerini öğrenelim.
| Cemi (Çoğul) | Tesniye (ikil) | Müfred (Tekil) | |
| هَؤُلاءِ (bunlar) | هَذَانِ (bu ikisi) | هَذَا (bu) | Müzekker |
| هَؤُلاءِ (bunlar) | هَاتَانِ (bu ikisi) | هَذِهِ (bu) | Müennes |
Arapça işaret isimlerine şimdi örnekler verelim.
هَذَا (haaza): Müfred müzekker kelimeler için kullanılır. Harekesi değişmez.
| Bu öğretmendir. | هَذَا مُعَلِّمٌ |
| Bu defterdir. | هَذَا دَفْتَرٌ |
هَذِهِ (hazihi): Müfred müennes kelimeler için kullanılır.
| Bu öğretmendir. (kadın) | هَذِهِ مُعَلِّمَةٌ |
| Bu penceredir. | هَذِهِ نافِذَةٌ |
هَذَانِ (hazani): Tesniye müzekker kelimelerde kullanılır. Eğer mansup (üstün harekeli) veya mecrur ( esre harekeli) olması gereken bir konumda ise هَذَيْنِ şeklinde olur.
| Bu iki öğretmendir. | هَذَانِ مُعَلِّمانِ |
| Bu iki mühendis şirkete geldi. | جَاء هَذَان المُهَنْدِسانِ الى الشِّرْكَةِ |
| Bu iki öğrenciyi caddede gördüm. | رَاَيْتُ هَذَيْنِ الطَّالِبَيْنِ فِي الشَّارِعِ |
| Bu iki çocuğa alıştım. | تَعَوَّدْتُ على هَذَيْن الوَلَدِيْنِ |
هَتانِ (haatani): Tesniye müennes için kullanılır. Eğer mansup (üstün harekeli) veya mecrur ( esre harekeli) olması gereken bir konumda ise هاتَيْنِ şeklinde olur.
| Bu iki öğretmendir. (kadın) | هَاتَانِ مُعَلِّمَتانِ |
| Bu iki kadın mühendis şirkete geldi. | جَاءَتْ هَاتَانِ المُهَنْدِسَتَانِ الى الشِّرْكَةِ |
| Bu iki kız öğrenciyi caddede gördüm. | رَاَيْتُ هَاتَيْنِ الطَّالِبَتَيْنِ فِي الشَّارِعِ |
| Bu iki kıza alıştım. | تَعَوَّدْتُ على هَاتَيْنِ الْبِنْتَيْنِ |
هَؤُلاءِ (haaulai) : Cemi müzekker ve müennes için ortak olarak kullanılır.
| Bunlar erkek öğretmenlerdir. | هَؤُلاءِ مُعَلِّمُون |
| Bunlar kadın mühendistirler. | هَؤُلاءِ مُهَنْدِسَاتٌ |
UZAĞA İŞARET EDEN İSMİ İŞARETLER
Arapça işaret isimlerinden uzağa işaret edenler aşağıdakilerdir.
| Cemi (Çoğul) | Tesniye (ikil) | Müfred (Tekil) | |
| أُولَئِكَ (şunlar) | ذَانِكَ (şu ikisi) | ذَلِكَ (şu) | Müzekker |
| أُولَئِكَ (şunlar) | تَانِكَ (şu ikisi) | تِلْكَ (şu) | Müennes |
Arapça işaret isimlerinden uzağa işaret edenlere şimdi örnekler verelim.
ذَلِكَ (zaalike):Müfred müzekker kelimeler için kullanılır. Harekesi değişmez.
| Şu öğretmendir. | ذَلِكَ مُعَلِّمٌ |
| Şu defterdir. | ذَلِكَ دَفْتَرٌ |
تِلْكَ (tilke): Müfred müennes kelimeler için kullanılır.
| Şu öğretmendir. (kadın) | تِلْكَ مُعَلِّمَةٌ |
| Şu penceredir. | تِلْكَ نافِذَةٌ |
ذَانِكَ (zaanike): Tesniye müzekker kelimelerde kullanılır. Eğer mansup (üstün harekeli) veya mecrur ( esre harekeli) olması gereken bir konumda ise ذَيْنِكَ şeklinde olur.
| Şu iki öğretmendir. | ذَانِكَ مُعَلِّمانِ |
| Şu iki mühendis şirkete geldi. | جَاء ذَانِكَ المُهَنْدِسانِ الى الشِّرْكَةِ |
| Bu iki öğrenciyi caddede gördüm. | رَاَيْتُ ذَيْنِكَ الطَّالِبَيْنِ فِي الشَّارِعِ |
| Bu iki çocuğa alıştım. | تَعَوَّدْتُ على ذَيْنِكَ الوَلَدِيْنِ |
تانِكَ (taanike): Tesniye müennes için kullanılır. Eğer mansup (üstün harekeli) veya mecrur ( esre harekeli) olması gereken bir konumda ise تَيْنِكَ şeklinde olur.
| Şu iki öğretmendir. (kadın) | تَانِكَ مُعَلِّمَتانِ |
| Şu iki kadın mühendis şirkete geldi. | جَاءَتْ تَانِكَ المُهَنْدِسَتَانِ الى الشِّرْكَةِ |
| Şu iki kız öğrenciyi caddede gördüm. | رَاَيْتُ تَيْنِكَ الطَّالِبَتَيْنِ فِي الشَّارِعِ |
| Şu iki kıza alıştım. | تَعَوَّدْتُ على تَيْنِكَ الْبِنْتَيْنِ |
أُولَئِكَ (ulaaike) : Cemi müzekker ve müennes için ortak olarak kullanılır.
| Şunlar erkek öğretmenlerdir. | أولَئِكَ مُعَلِّمُون |
| Şunlar kadın mühendistirler. | أولَئِكَ مُهَنْدِسَاتٌ |
Not: Arapça İşaret isimleri marife(belirli) kelimenin yanında mübtedâyı işaret etmektedir ve cümleye herhangi bir etkisi yoktur.
Ancak nekre(belirsiz) kelimenin önünde gelirse tıpkı zamirde olduğu gibi kendileri mübtedâ, nekre isim ise haber olur.
Arapça İşaret İsimleri Test
Aşağıdaki örnek soruları çözelim.
- 1) “Bu köydür” cümlesinde قَرْيَة (köy) kelimesinden önce hangisi gelmelidir.
- ذَلِكَ b) تِلْكَ c) هَذِهِ
Cevabımız c şıkkıdır. Çünkü köy kelimesi müennestir.
- “Şu ayettir.” cümlesinde آيَة (ayet) kelimesinden önce hangisi gelmelidir.
- ذَلِكَ b) تِلْكَ c) هَذِهِ
Cevabımız b şıkkıdır. Çünkü ayet kelimesi müennestir. İsmi işaretlerden şu anlamına gelen tilke kullanılmıştır.
- “Bu ikisi işçidir.” عَامِلان (iki işçi) kelimesinden önce hangisi hangisi gelmelidir.
- تِلْكَ b) هَذَانِ c) هَاتَانِ
Cevabımız b şıkkıdır. Çünkü işçi kelimesi müzekkerdir. Bu ikisi anlamına gelen ismi işaretlerden hazani kullanılmıştır.
Marife nekra konusunu öğrenmek için tıklayınız.
Arapça kelime nedir ? Arapça kelime ve kısımları konusunu araştırmak için tıklayınız.
İnstagram hesabımızı takip ederek her gün farklı bilgiler öğrenebilirsiniz. Takip için tıklayınız.
