ARAPÇA CÜMLE NEDİR?
Arapça cümle nedir? Arapça cümle nasıl kurulur ve kuralları nelerdir?
ARAPÇA CÜMLE ÇEŞİTLERİ
Arapça’da cümle isim cümlesi ve fiil cümlesi olmak üzere iki kısımdır. Şimdi onları inceleyelim.
ARAPÇA İSİM CÜMLESİ
İsimle başlayan cümlelere denir. Mübteda ve haber olmak üzere iki ögesi vardır. Mübtedaya özne diyebiliriz. Haber ise öznenin durumunu bildiren kelime veya cümleye denir. Örnek verecek olursak Ahmet hastadır cümlesinde Ahmet mübteda, hastadır ise haberdir. Bir örnek daha verecek olursak Ahmet okulun bahçesindedir cümlesinde Ahmet mübteda okulun bahçesindedir kısmı haber olur.
Ahmet hastadır. | اَحْمَد مَرِيضٌ |
Ahmet okulun bahçesindedir. | اَحْمَد فِي حَدِقَةِ الْمَدْرَسَة |
Mübteda;
· Marife (belirli) olmalıdır.
· Harekesi merfu olmalıdır.
Haber;
· Bir kelime ise nekra olmalıdır.
· Harekesi merfu olmalıdır.
Mübteda ve haber arasında uyum olmalıdır. Bunlar:
a) Müzekkerlik(eril) – Müenneslik (dişil) bakımından
Öğrenci zekidir. ( Öğrenci kelimesi müzekker olduğu için haber de müzekker olarak gelmiştir.) | الطَّالِبُ ذَكِيٌّ |
Şehir büyüktür. ( Şehir kelimesi müennes olduğu için haber de müennes olarak gelmiştir.) | الْمَدِينَةُ كَبِيرَةٌ |
b) Sayı bakımından
Öğretmen yenidir. ( Öğretmen kelimesi tekil olarak geldiği için haber de tekil olarak gelmiştir.) | المُدَرِّسُ جَدِيدٌ |
İki öğretmen yenidir. ( Öğretmen kelimesi ikil olarak geldiği için haber de ikil olarak gelmiştir.) | المُدَرِّسان جَديدانِ |
Erkek öğretmenler yenidir. ( Erkek öğretmen kelimesi çoğul müzekker olarak geldiği için haber de çoğul müzekker olarak gelmiştir.) | المُدَرِّسُون جَدِيدُون |
Kadın öğretmenl er yenidir. ( Kadın öğretmen kelimesi çoğul müennes olarak geldiği için haber de çoğul müennes olarak gelmiştir.) | المُدَرِّسات جَدِيدات |
Öğretmen yenidir. ( Öğretmen kelimesi tekil olarak geldiği için haber de tekil olarak gelmiştir.) | المُدَرِّسُ جَدِيدٌ |
İki öğretmen yenidir. ( Öğretmen kelimesi ikil olarak geldiği için haber de ikil olarak gelmiştir.) | المُدَرِّسان جَديدانِ |
Erkek öğretmenler yenidir. ( Erkek öğretmen kelimesi çoğul müzekker olarak geldiği için haber de çoğul müzekker olarak gelmiştir.) | المُدَرِّسُون جَدِيدُون |
Kadın öğretmenl er yenidir. ( Kadın öğretmen kelimesi çoğul müennes olarak geldiği için haber de çoğul müennes olarak gelmiştir.) | المُدَرِّسات جَدِيدات |
Not: Mübteda insan dışı akılsız bir varlık olduğunda haberi tekil müfret (tekil) müennes olarak gelir.
Sokaklar temizdir. ( Sokaklar kelimesi akılsız varlık olduğu için tekil müennes kabul edilir. Bu yüzden temizdir kelimesi tekil müennes olarak gelmiştir.)
| الشَّوارِعُ نَظِيفَةٌ |
Okullar açıktır. ( Okullar kelimesi akılsız varlık olduğu için tekil müennes kabul edilir. Bu yüzden temizdir kelimesi tekil müennes olarak gelmiştir.)
| المَدْرَسَاتُ مَفْتُوحَةٌ |
ARAPÇA FİİL CÜMLESİ
Fiille başlayan cümleye denir. Dilimizdeki ögeler gibi özne, yüklem ve meful ögeleri vardır. Sadece yerleri değişiktir. Genel olarak sıralama Fiil (yüklem)+ fail (özne) + mef’ul (nesne) şeklindedir. Fiil cümlesinde dikkat etmemiz temel nokta fiil ve failin cinsiyet uyumudur. Yani fail (özne) müennes ise fiil de müennes , müzekker ise fiil de müzekker olmalıdır. Örneklerle inceleyelim.
Ahmet çay içti. Fail (özne) müzekker (eril) olduğu için fiilde müzekker gelmiştir. | شَرِبَ اَحْمَدُ الشَّايَ |
Fatma basketbol oynadı. Fail (özne) müennes (dişi) olduğu için fiilde müennes gelmiştir. | لَعِبَتْ فَاطِمَة كُرَةَ السَّلَّة |
Zeynep okula gidiyor. Fail (özne) müennes (dişi) olduğu için fiilde müennes gelmiştir. | تَذْهَبُ زَيْنَب الى الْمَدْرَسَةِ |
Fiili maziyi öğrenmek için tıklayınız.
Arapça kelime çeşitlerini öğrenmek için tıklayınız.
Muttasıl zamirler öğrenmek için tıklayınız.
İnstagram hesabımızı takip ederek her gün farklı bilgiler öğrenebilirsiniz. Takip için tıklayınız.